Zatory płatnicze
Nowelizacja rozciągnęła na cały okres pandemii stosowanie obowiązujących w tym zakresie uregulowań covidowych dotyczących tzw. ulgi na złe długi w podatku dochodowym. Stąd w 2021 r. do jej zakończenia wierzyciele mogą zmniejszać podstawę obliczenia zaliczki na pdof już po 30 dniach od upływu terminu zapłaty. Dłużnicy zwolnieni są natomiast z obowiązku zwiększania swojego dochodu (przychodu) po 90 dniach od upływu terminu zapłaty. Zasadniczo korzystać z tego mogą podatnicy, którzy ponieśli negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19 (u dłużników dodatkowy warunek stanowi co najmniej 50% spadek przychodów w ustawowo określonym okresie).
Zmiany w amortyzacji
• obniżone stawki
Od 1 stycznia 2021 r. w wyniku dodania ust. 8 do art. 22i ustawy o pdof nie można już stosować obniżonych stawek amortyzacyjnych w stosunku do środków trwałych wykorzystywanych w działalności, z której przychody podlegają:
- zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym – w okresie korzystania z takiego zwolnienia (np. działalność w SSE),
- opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, podatkiem tonażowym lub zryczałtowanym podatkiem od wartości sprzedanej produkcji, o którym mowa w ustawie o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych – w okresie tego opodatkowania.
Ograniczenie to ma zastosowanie do środków trwałych wprowadzonych do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych po 31 grudnia 2020 r. (art. 14 ustawy nowelizującej).
Preferencje pandemiczne
• podwyższone limity zwolnień
W wyniku przywołanej na wstępie nowelizacji nastąpiło wydłużenie okresu funkcjonowania rozwiązań wprowadzonych w związku z pandemią do tych ustaw w trakcie 2020 r. tzw. ustawami covidowymi. Okres obowiązywania podwyższonych w ten sposób limitów kilku zwolnień przedmiotowych od pdof ustawodawca wydłużył do końca roku podatkowego, w którym zostanie odwołany stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19. Dotyczy to dwóch limitów. Pierwszy to podwyższony do 3.000 zł limit zwolnienia dla zapomóg określonego w art. 21 ust. 1 pkt 9a ustawy o pdof (tj. dla zapomóg innych niż tzw. losowe z art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o pdof, wypłacanych z funduszy zakładowej lub międzyzakładowej organizacji związkowej pracownikom należącym do tej organizacji). Drugim jest podwyższony do 10.000 zł limit zwolnienia od pdof dla tzw. zapomóg losowych wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b) ustawy o pdof.
Źródło: shutterstock.com
Z kolei okres obowiązywania podwyższonego z 1.000 zł do 2.000 zł rocznego limitu zwolnienia dla pracowniczych świadczeń pozapłacowych, wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof, omawiana nowelizacja przesunęła na koniec roku podatkowego następującego po roku, w którym zostanie odwołany stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19. Ten sam termin obowiązuje dla stosowania zwiększonego z 1.000 zł do 3.000 zł limitu zwolnienia dla dopłat do zorganizowanego wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18, sfinansowanych ze źródeł innych niż fundusz socjalny, ZFŚS lub zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra.
• podatek od budynków
Na okres od dnia 1 stycznia 2021 r. do końca miesiąca, w którym zostanie odwołany stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, wydłużony został okres funkcjonowania zwolnienia z podatku od przychodów z budynków (art. 52pa ustawy o pdof).
• darowizny covidowe
Darowizny przekazywane określonym podmiotom na przeciwdziałanie COVID-19 oraz tzw. darowizny oświatowe w 2021 r., wynikające odpowiednio z art. 52n ust. 1 i art. 52x ustawy o pdof również podlegają odliczeniu od podstawy opodatkowania. Odnosi się to jednak tylko do tych przekazanych w okresie od 1 stycznia 2021 r. do końca miesiąca, w którym odwołany zostanie stan epidemii. Tego rodzaju darowizny będą podlegały odliczeniu w kwotach odpowiadających 150% ich wartości – jeśli zostaną przekazane od 1 stycznia 2021 r. do 31 marca 2021 r. oraz 100% ich wartości – jeżeli zostaną przekazane od 1 kwietnia 2021 r. do końca miesiąca, w którym odwołany zostanie stan epidemii.
• zatory płatnicze
Nowelizacja rozciągnęła na cały okres pandemii stosowanie obowiązujących w tym zakresie uregulowań covidowych dotyczących tzw. ulgi na złe długi w podatku dochodowym. Stąd w 2021 r. do jej zakończenia wierzyciele mogą zmniejszać podstawę obliczenia zaliczki na pdof już po 30 dniach od upływu terminu zapłaty. Dłużnicy zwolnieni są natomiast z obowiązku zwiększania swojego dochodu (przychodu) po 90 dniach od upływu terminu zapłaty. Zasadniczo korzystać z tego mogą podatnicy, którzy ponieśli negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19 (u dłużników dodatkowy warunek stanowi co najmniej 50% spadek przychodów w ustawowo określonym okresie).
Modyfikacja zakresu ulg
Z nowym rokiem modyfikacji poddane zostały dwie funkcjonujące w pdof popularne ulgi. Pierwsza to tzw. ulga dla młodych, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o pdof. To zwolnienie przedmiotowe ma zastosowanie tylko do wymienionych enumeratywnie w tym przepisie rodzajów przychodów uzyskiwanych przez osoby do ukończenia 26. roku życia. Do końca 2020 r. dotyczyło ono przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy (art. 12 ust. 1 ustawy o pdof), a także przychód z umów zlecenia (art. 13 pkt 8 ustawy o pdof).
Od 1 stycznia 2021 r. katalog przychodów objętych ulgą dla młodych rozszerzony został o przychody z tytułu odbywania praktyki absolwenckiej, o której mowa w przepisach ustawy o praktykach absolwenckich, oraz przychody z tytułu odbywania stażu uczniowskiego, o którym mowa w art. 121a ustawy – Prawo oświatowe. Nadal jednak przy obliczaniu kwoty przychodów objętych omawianą ulgą nie będą brane pod uwagę przychody opodatkowane ryczałtem, zwolnione od pdof oraz takie, od których zaniechano poboru podatku.
Z kolei w przypadku ulgi abolicyjnej nowelizacja zawęziła krąg jej beneficjentów. Ulga ta polega na odliczeniu m.in. od podatku obliczonego według skali podatkowej pomniejszonego o kwotę składki zdrowotnej. Polega ona na odliczeniu od podatku kwoty stanowiącej różnicę między kwotą podatku obliczonego metodą proporcjonalnego odliczenia a kwotą podatku obliczonego przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją. Od 1 stycznia 2021 r. wysokość omawianej ulgi podlega limitowaniu. Uprawnieni podatnicy nadal mogą z niej korzystać, jednak wyłącznie w wysokości nieprzekraczającej kwoty zmniejszającej podatek, o której mowa w art. 27 ust. 1a pkt 1 ustawy o pdof wynoszącej 1.360 zł. W efekcie tej zmiany od 2021 r. osoby zarobkujące za granicą, których dochody (rozliczane metodą odliczenia proporcjonalnego) w skali roku przekroczą kwotę 8.000 zł, zapłacą w kraju wyższy niż dotychczas podatek dochodowy. Limit 1.360 zł nie będzie jednak obowiązywał w odniesieniu do dochodów osiąganych poza terytorium Polski ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych, z umowy zlecenia i umowy o dzieło oraz tzw. kontraktu menedżerskiego, gdy będą one osiągane z tytułu pracy lub usług wykonywanych poza terytorium lądowym państw. W efekcie dotychczasowe zasady stosowania ulgi abolicyjnej zachowają zatem m.in. marynarze.
Zmiany w amortyzacji
• obniżone stawki
Od 1 stycznia 2021 r. w wyniku dodania ust. 8 do art. 22i ustawy o pdof nie można już stosować obniżonych stawek amortyzacyjnych w stosunku do środków trwałych wykorzystywanych w działalności, z której przychody podlegają:
- zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym – w okresie korzystania z takiego zwolnienia (np. działalność w SSE),
- opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, podatkiem tonażowym lub zryczałtowanym podatkiem od wartości sprzedanej produkcji, o którym mowa w ustawie o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych – w okresie tego opodatkowania.
Ograniczenie to ma zastosowanie do środków trwałych wprowadzonych do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych po 31 grudnia 2020 r. (art. 14 ustawy nowelizującej).